De boer vertelt verder...

‘Ik loop naar de schuur om het paard op te tuigen en voor de eg te spannen. Eenmaal aangekomen, zie ik dat Berend al bezig is. Ook Ina loopt al rond, maar die zal straks mijn vrouw gaan helpen. De taken zijn duidelijk verdeeld. Ik ben verantwoordelijk voor alles dat op het land gebeurt, inclusief de verzorging van de paarden. Mijn vrouw houdt zich bezig met het kleinvee en de moestuin. Binnenkort zullen ook de gasten van de heer arriveren voor een aangenaam verpozen op de buitenplaats. Hiervoor moet ook het erf aan kant. We hebben het druk, maar het gaat goed. De heer zal verrukt zijn van de goede opbrengst. Zo compenseert hij enigszins de dure tuin die hij heeft laten aanleggen. Snel aan het werk nu maar, met mijmeren krijg ik alles niet gedaan.’

Lusthorst
De buitenplaats bestaat niet alleen uit het huis met de tuin, maar ook uit verschillende hectaren landbouwgrond, bos en een boerderij. De boerderij draagt de naam ‘Lusthorst’, en wordt verpacht aan de boer die het land van de buitenplaats bewerkt. Bij de afbraak van de Emdaborg rond 1800 blijft de Lusthorst behouden. In bronnen uit 1813 en 1830 wordt hij als een ‘boerenplaats’ aangeduid, behorend bij het huis Zorgvrij.

Vroeg op
De werkzaamheden op de boerderij verlopen volgens een nauwgezet schema. De boerin is samen met haar inwonende dienstmeiden verantwoordelijk voor het inmaken van groente en fruit en de maaltijdbereiding, de eventuele verzorging van het kleinvee (geiten, schapen, varkens), de kippen en de slacht. Er is waarschijnlijk ook een moestuin, een kruidentuin en een boomgaard aanwezig die door de boerin en dienstmeiden worden onderhouden. De boer zelf is op het land en heeft daar in de zomer hulp van de dienstmeiden.

Voedselvoorziening
Ook als de eigenaar van de buitenplaats in de stad is, blijft de pachter (boer) op locatie om het land te bewerken. Hij bewerkt het land en wordt ook ingezet als de zomergasten met de koets naar de buitenplaats moeten worden gebracht. De boerderij zorgt voor voedselvoorziening. De pachter moet het erf en de laan altijd schoonhouden. In de zomer dient het erf en het plein voor het huis afgesloten te worden. Er mag geen vee rondlopen en het vuilnis moest verwijderd zijn. In die periode kunnen de eigenaren met gasten uit de stad op de buitenplaats vertoeven.

Indeling
De boerderij is waarschijnlijk verdeeld in de volgende ruimtes: een stal, een schuur, een grote kamer, een woonkeuken met bedsteden, een kelder, een meidenkamer en een achterzolder met één of meer bedden, vaak voor de knechten. In deze streek komt bijna geen veeteelt voor, maar wellicht zijn er wat koeien aanwezig om in de behoefte aan melk en kaas te voorzien.

 

< Terug

 

ingang1

Het Harener Holt

Prachtig wonen in Haren

ingang1

De omgeving

Wonen tussen dorp en stad

ingang1

Groen wonen

Bewust en duurzaam bouwen